Günümüzde çocuk ve ergenlerde kaygı görülme oranı giderek artmaktadır. Okul stresi, akran ilişkileri, akademik beklentiler, aile içi dinamikler, erken dönem yaşantıları ve gelişimsel süreçler bu artışta önemli rol oynar. Ancak birçok ebeveyn, çocuklarının kaygı yaşadığını çoğunlukla geç fark eder. Bunun nedeni kaygının çocuklarda yetişkinlerde olduğu kadar belirgin görünmemesi, çoğu zaman davranış değişikliği veya fiziksel şikâyetler şeklinde ortaya çıkmasıdır.
CK Psikoloji’ye başvuran ailelerin önemli kısmı, çocuklarının yaşadığı kaygıyı önce anlamlandırmakta zorlandığını ve belirtileri farklı sebeplere bağladığını belirtir. Uzman Klinik Psikolog Can Kılıç, çocuk ve ergenlerde kaygının nasıl geliştiğini, hangi yaş döneminde nasıl göründüğünü ve ailelerin hangi işaretleri takip etmesi gerektiğini detaylı bir değerlendirme ile ortaya koyar.
Çocuklarda Kaygının Belirtileri
Çocuklar genellikle duygularını doğrudan ifade edemediği için kaygı daha dolaylı yollarla kendini gösterebilir. Aşağıdaki işaretler sık görülür:
- Sürekli karın ağrısı, baş dönmesi veya mide bulantısı
- Ayrılma korkusu ve ebeveynden uzaklaşmakta zorlanma
- Uykuya dalma güçlüğü, kabuslar
- Okula gitmek istememe
- Sessizleşme, içe kapanma veya aşırı hareketlilik
- Yeni ortamlara girmekte zorlanma ve çekingenlik
- Sık sık sorular sorarak güven arama
- Aşırı utangaçlık veya sosyal durumlarda kaygılanma
Bu belirtiler, çocuğun duygusal olarak zorlandığını ve dış dünyayı tehdit edici algılamaya başladığını gösterir.
Ergenlerde Kaygının Belirtileri
Ergenlik dönemi duygusal ve bilişsel değişimlerin yoğun olduğu bir dönemdir. Bu süreçte kaygı çoğu zaman davranışlara yansır:
- Akademik başarısızlık korkusu
- Konsantrasyon güçlüğü
- Sinirlilik ve tahammülsüzlük
- Sosyal geri çekilme
- Yoğun düşünceler ve felaketleştirme
- Fiziksel belirtiler: çarpıntı, nefes darlığı, mide sıkıntıları
- Performans kaygısı (sınav, spor, sosyal ortamlar)
- Aşırı mükemmeliyetçilik
Ergenlerde kaygı çoğunlukla “uyumsuzluk”, “ergenlik bunalımı” gibi etiketlerle yanlış yorumlanabilir. Bu da sürecin fark edilmeden ilerlemesine neden olur.
Ailelerin Dikkat Etmesi Gereken Noktalar
- Davranış değişikliklerinin süresi
- Belirtilerin hangi durumlarda arttığı
- Çocuğun günlük işlevselliğinin etkilenip etkilenmediği
- Okul, aile ve sosyal çevrede yaşanan geri bildirimler
- Durumu saklamaya veya bastırmaya yönelik eğilimler
CK Psikoloji’de çocuk ve ergen değerlendirmeleri; oyun terapisi gözlemleri, projektif değerlendirmeler, görüşmeler ve ebeveyn geri bildirimleriyle çok boyutlu bir şekilde yapılır. Uzman Klinik Psikolog Can Kılıç, çocuğun kaygısını ortaya çıkaran faktörleri belirleyerek hem danışana hem aileye uygun bir müdahale planı oluşturur.
CK Psikoloji’de Uygulanan Tedavi Yöntemleri
- Çocuklarda oyun terapisi ve sanat terapisi
- Bilişsel davranışçı müdahaleler
- Ergenlerde duygu düzenleme çalışmaları
- Aile danışmanlığı ve ebeveyn rehberliği
- Gerekli durumlarda okul iş birliği
- Kaygıya yönelik nefes ve gevşeme teknikleri
- Bağlanma odaklı yaklaşımlar
Gebze’de hizmet veren CK Psikoloji, çocuk ve ergenlerin duygusal ihtiyaçlarını göz önünde bulunduran, güvenli ve profesyonel bir terapi ortamı sunar. Erken müdahale, kaygının ilerlemesini önlemede son derece önemlidir. Çocuğunuzun davranışlarında anlam veremediğiniz değişiklikler varsa profesyonel bir değerlendirme almak iyileşme sürecinin ilk adımıdır.